Giriş:
Günümüz dünyasında neredeyse hepimiz gündelik işlerin peşinde koştururken, bir yandan da sonrasında yapmamız gerekenlerin hesabını tutarız. Bir geçmişe gideriz bir geleceğe. Kaçınılmaz olduğunu düşündüğümüz bu kısır döngüde aslında kaybettiğimizi farkına varmadığımız güçlü bir gerçeklik vardır: İçinde bulunduğumuz o an, şimdi ve burada olma hali. Şimdi ve burada olamadığımızda aslında o anı kaçırmış hissetmeye başlıyoruz. O anı bilinçli bir deneyime dönüştüremiyoruz. Çoğu zaman yaptığımız işlerin verimi de düşüyor ve kopuk bir yaşamın içerisinde savruluyoruz. Tam da bu savrulmanın esintisiyle yol alırken gittikçe popülerleşen bir akımdan bahsetmek ve bunu nasıl hayatlarımıza entegre edebileceğimizi anlatmak istiyorum.
Mindfulness Nedir?
Mindfulness en basit anlamıyla şimdiki zamanın farkındalığı demektir. Anda gerçekleşen duygu, düşünce ve olayları bilinçli ve yargılayıcı olmayan şekilde, nezaketle, dikkatle ve odaklanarak izleyebilme becerisidir. Mindfulness sadece şimdiki anı yaşamak ve onu fark etmekten ibaret değildir. Aynı zamanda tüm bu fark ettiklerimizi karşılama biçimimizdir.
Mindfullnesı bir örnekle somutlaştırmakta fayda olacağını düşünerek şöyle bir paylaşım yapmak istiyorum. Bu yazılanları okuduktan sonra bulunduğunuz ortamdaki bir nesneye odaklanmaya çalışın. Masanızdaki bir elma olabilir mesela. O elmaya kafanızda elmayla ilgili olan iyi veya kötü tüm yargılarınızı bırakarak sanki ilk defa görüyormuşsunuz gibi dikkatle bakın. Renklerine ve üzerindeki şekillere bakın. Sonra kokusuna dikkatinizi yöneltin. Nasıl kokuyor? Sonra bir ısırık alın tatlı mı ekşi mi? Elmanın her yerinin tadı aynı mı yoksa ufak tefek değişiklikler var mı? İşte bu yaptığınız pratik, yani elmaya yargılayıcı olmayan bir objektif ile bakma ve deneyimleme mindfulness pratiğine ideal bir örnek olabilir. Tıpkı elmaya yeni gözlerle yaklaşmanız gibi olaylara, düşüncelere, alışkanlıklara da yeni ve yargısız gözlerle bakabilme becerisi geliştirdiğimiz zaman, bizi kısır döngüye sokmuş bazı alışkanlıkları görebilme kapasitemiz artar. Bu da mindfulness tekniğinin hayatımızda potansiyel bir fark yaratabileceğine temel oluşturur.
Günümüzde pek çok psikoterapist de terapilerinde bu teknikten yararlanmaktadır. Eğer mindfullnes pratiği yaparsanız zamanla stress ve anksiyetenizde azalma göreceğinizi, empati yeteneğinizin gelişebileceğini ve ikili ilişkilerin düzene girmesinde etken olabileceğini söylemek mümkündür.
Mindfulness Egzersizi Nedir ?
Mindfulness egzersizi en basit tabiriyle dikkatimizin gittiği yeri yönetmektir. Dikkatimiz sürekli dağılıp bizim kontrolümüz dışında bir yerlere sürüklenir. Harvard Üniversitesi’nde 2250 kişi üzerinde yapılan bir araştırmada günlük hayatımızın %47’sinde dikkatimizin yaptığımız iş dışında bir yerlerde olduğu sonucuna varılmıştır. Bu noktada mindfulness egzersizleri son derece basit olarak dağılmış dikkatimizi, tekrar tekrar o sırada yöneltmek istediğimiz yere getirme üstüne kuruludur. Yapılan diğer çalışmalar da mindfulness egzersizinin zihinsel dolaşımı azaltabildiğini ve problem çözme yeteneğimizi geliştirdiğini ortaya koymuştur.
Mindfulness egzersizlerinde bilinçli farkındalık üzerinde çalışarak bilinçli odaklanma becerisi kazanıyoruz. Bu sayede öğrendiğimiz bilgiler de kalıcı hale gelerek hafızamızı güçlendiriyor. Bu yönüyle özellikle dikkat ve motivasyon konusunda zorluk çekenler için oldukça fayda sağlıyor.
Tüm bunlara ek olarak kişisel gelişim ve özgüven artışına destek olduğunu, duyguların daha dengeli olmasını sağladığını söyleyebiliriz. Tepkileri kontrol etmeyi öğretme, olaylar karşısında yapıcı kararlar verme, esnek olabilme, hedefe ulaşmak için planlı adımlar atabilme ve sorumluluk alabilmeyi de beraberinde getiriyor.
İyi bir ruh halindeyken duygu ve düşüncelerimizi kontrol etmenin ve dikkatimizi yönlendirmenin görece daha kolay olduğunu söyleyebiliriz. Ancak hepimiz biliyoruz ki kötü bir ruh haliyle sürdürdüğümüz günler ve haftalarda tüm bunları kontrol etmek daha fazla mücadele etmemizi gerektirecektir. İşte tam burada, işler zorlaştığında izleyebileceğimiz bazı adımlar mevcut.
İşler Zorlaştığında Mindfulness için Kullanılabilecek Basit bir Yöntem:
Fark et, Kabul et ve Araştır!
Fark et:
- An içerisinde ne düşündüğünün ve hissettiğinin farkına varmaya çalış.
- Hissettiklerini isimlendir. Nasıl hissettiğin hakkında isimlendirme yapmak, duygularını anlamak ve kabul etmek için etkili bir yoldur.
Kabul et:
- O an düşündüğün veya hissettiğin şeylerin farkına vardıktan sonra bunları kabul etmek diğer önemli adım sayılabilir. Bu duygu ve düşünceler şuan senin aklında bunlara dikkatini verebilirsin.
- Orda olmasını istemesen de duyguların ve düşüncelerin şu an orada. Bunları kabul etmemek ne yazık ki sanrılı bir süreci de beraberinde getirecektir.
Araştır:
- Kendine bir takım sorular sor: Neden böyle düşünüyor veya hissediyorsun?
- Araştırmayı, incelemeyi unutma fakat bunu yaparken asla kendini yargılama.
- Böyle hissediyorsun, düşünüyorsun ve bu tamamıyla olağan. Düşündüğün veya hissettiğin her neyse bu sen değilsin. Sen herhangi bir zaman aralığı için düşündüğün ve hissettiğinden çok daha fazlasısın.
Mindfulnessı Etkin Hale Getirmek:
Peki mindfulnessı stres veya baskı anında nasıl etkin hale getirebiliriz? Bu anlarda her şeyden önce hazır olmak ve beklemek gerekiyor. Düşüncelerin zihnimizde akıp gitmesine izin vermek, kontrol etmeye kalkışmamak ve değişim için kendimizi zorlamamak gerekiyor. Nefes almak ve vücutta oluşan değişimi gözlemlemek, daha sağlıklı kalabilmek ve düşüncelerin sınırlarını genişletmek için en etkili yol olarak görünüyor.
Kaynakça
1-https://mindfulacademy.co/mindfulness-nedir/
